Friday, April 16, 2010

Verax et Mendax et Simiae (Odo)

SOURCE: Odo of Cheriton's' Latin fables are available in Hervieux's edition at GoogleBooks, and there is a delightful English translation by John Jacobs: The Fables of Odo of Cheriton.

This is fable 27a in Hervieux's edition, and you can see other versions of this fable listed as Perry 569.

READ OUT LOUD. Choose which marked text you prefer to practice with - macrons or accent marks - and read the text out loud until you feel comfortable and confident. Then, try reading the unmarked text at the bottom. It should be easy for you after practicing with the marked texts. :-)


MACRONS. Here is the text with macrons:

Duo sociī semel dēbuērunt per dēsertum trānsīre, et dīxit alter: Firmābō tēcum quod plus lūcrābor per falsitātem quam tū per vēritātem. Statūtā firmātiōne, incidit mendax in quandam congregātiōnem Sīmiārum. Et dīxērunt Sīmiae: Quid tibi vidētur dē nōbīs? Dīxit mendax: Vōs estis pulcherrima inter omnia animantia super terram, et hominēs assimulantur vōbīs; nunquam vīdī tam pulchram congregātiōnem. Sīmiae autem propter tālia verba multum ipsum honōrābant; aurum et argentum dedērunt. Vēnit alius vēridicus, et quaerēbant Sīmiae quid eī vidērētur dē illā congregātiōne. Quī rēspondit dīcēns: Nunquam vīdī tam turpem, tam foedam congregātiōnem. Et īrātae Simiae verbavērunt eum ēgregie, quod vix ēvāsit. Et quandoque nocet omnia vera loquī.


ACCENT MARKS. Here is the text with ecclesiastical accents, plus some color-coding for the words of three or more syllables (blue: penultimate stress; red: antepenultimate stress):

Duo sócii semel debuérunt per desértum transíre, et dixit alter: Firmábo tecum quod plus lucrábor per falsitátem quam tu per veritátem. Statúta firmatióne, íncidit mendax in quandam congregatiónem Simiárum. Et dixérunt Símiae: Quid tibi vidétur de nobis? Dixit mendax: Vos estis pulchérrima inter ómnia animántia super terram, et hómines assimulántur vobis; nunquam vidi tam pulchram congregatiónem. Símiae autem propter tália verba multum ipsum honorábant; aurum et argéntum dedérunt. Venit alius verídicus, et quaerébant Símiae quid ei viderétur de illa congregatióne. Qui respóndit dicens: Nunquam vidi tam turpem, tam foedam congregatiónem. Et irátae Símiae verbavérunt eum egrégie, quod vix evásit. Et quándoque nocet ómnia vera loqui.


UNMARKED TEXT. Here is the unmarked text - after practicing with the marked text that you prefer, you should not have any trouble with the unmarked text:

Duo socii
semel debuerunt
per desertum transire,
et dixit alter:
Firmabo tecum
quod plus lucrabor per falsitatem
quam tu per veritatem.
Statuta firmatione,
incidit mendax
in quandam congregationem Simiarum.
Et dixerunt Simiae:
Quid tibi videtur de nobis?
Dixit mendax:
Vos estis pulcherrima
inter omnia animantia super terram,
et homines assimulantur vobis;
nunquam vidi
tam pulchram congregationem.
Simiae autem
propter talia verba
multum ipsum honorabant;
aurum et argentum dederunt.
Venit alius veridicus,
et quaerebant Simiae
quid ei videretur de illa congregatione.
Qui respondit dicens:
Nunquam vidi
tam turpem, tam foedam congregationem.
Et iratae Simiae
verbaverunt eum egregie,
quod vix evasit.
Et quandoque nocet
omnia vera loqui.



IMAGE. Here is an illustration for the story (image source) from a Renaissance edition of Aesop: