Tuesday, January 12, 2010

Agricola militiam et mercaturam affectans (Abstemius)

SOURCE: This fable comes from the first Hecatomythium ("100 Fables") of Laurentius Abstemius (Lorenzo Bevilaqua), a fifteenth-century Italian scholar. Of all the neo-Latin fable collections, Abstemius's was the most popular, and his stories are frequently anthologized in the 16th-, 17th- and 18th-century collections of Aesop's fables in Latin. Here is a 1499 edition of the book online. This is fable 55 in the collection.

READ OUT LOUD. Choose which marked text you prefer to practice with - macrons or accent marks - and read the text out loud until you feel comfortable and confident. Then, try reading the unmarked text at the bottom. It should be easy for you after practicing with the marked texts. :-)


MACRONS. Here is the text with macrons:

Agricola quīdam aegrē ferēbat sē assiduē terram volvere nec perpetuīs labōribus ad magnās dīvitiās pervenīre, cum nonnullōs vidēret mīlitēs quī actīs proeliīs ita rem auxerant ut bene indūtī incēderent et lautīs epulīs nūtrītī beātam agerent vītam. Venditīs igitur ovibus, caprīs ac bōbus, equōs ēmit et arma et in mīlitiam profectus est, ubī cum ab imperātōre suō male pugnātum esset, nōn sōlum quae habēbat perdidit, sed etiam plūribus vulneribus affectus est. Quārē damnātā mīlitiā mercātūram exercēre statuit ut ubī māius lucrum et minōrem labōrem existimābat. Praediīs igitur venditīs, cum nāvem mercibus implēvisset, nāvigāre coeperat, sed cum in altō esset, tempestāte subitō coorta nāvis submersa est et ipse cum cēterīs quī in eā erant ad ūnum omnēs periēre. Haec fābula monet quemlibet suā sorte esse contentum cum ubīque fit parāta miseria.



ACCENT MARKS. Here is the text with stress accents, plus some color-coding for the words of three or more syllables (blue: penultimate stress; red: antepenultimate stress):

Agrícola quidam aegre ferébat se assídue terram vólvere nec perpétuis labóribus ad magnas divítias perveníre, cum nonnúllos vidéret mílites qui actis proéliis ita rem aúxerant ut bene indúti incéderent et lautis épulis nutríti beátam ágerent vitam. Vénditis ígitur óvibus, capris ac bobus, equos emit et arma et in milítiam proféctus est, ubi cum ab imperatóre suo male pugnátum esset, non solum quae habébat pérdidit, sed étiam plúribus vulnéribus afféctus est. Quare damnáta milítia mercatúram exercére státuit ut ubi maius lucrum et minórem labórem existimábat. Praédiis ígitur vénditis, cum navem mércibus implevísset, navigáre coéperat, sed cum in alto esset, tempestáte súbito coórta navis submérsa est et ipse cum céteris qui in ea erant ad unum omnes periére. Haec fábula monet quémlibet sua sorte esse conténtum cum ubíque fit paráta miséria.



UNMARKED TEXT. Here is the unmarked text - after practicing with the marked text that you prefer, you should not have any trouble with the unmarked text. I've put in some line breaks to show the natural pauses in the story:

Agricola quidam
aegre ferebat
se assidue terram volvere
nec perpetuis laboribus
ad magnas divitias pervenire,
cum nonnullos videret milites
qui actis proeliis
ita rem auxerant
ut bene induti incederent
et lautis epulis nutriti
beatam agerent vitam.
Venditis igitur
ovibus, capris ac bobus,
equos emit et arma
et in militiam profectus est,
ubi
cum ab imperatore suo
male pugnatum esset,
non solum quae habebat perdidit,
sed etiam
pluribus vulneribus affectus est.
Quare damnata militia
mercaturam exercere statuit
ut ubi
maius lucrum
et minorem laborem
existimabat.
Praediis igitur venditis,
cum navem mercibus implevisset,
navigare coeperat,
sed cum in alto esset,
tempestate subito coorta
navis submersa est
et ipse
cum ceteris qui in ea erant
ad unum omnes periere.
Haec fabula monet quemlibet
sua sorte esse contentum
cum ubique fit parata miseria.




IMAGE. Here's an illustration for the fable (image source) showing a shipwreck in the Honduras: